2025 yılında kiracıların sahip olduğu haklar, kira sözleşmeleriyle güvence altına alınmış olup hem Borçlar Kanunu hem de güncel yasal düzenlemelerle korunmaktadır. Kira ilişkilerinde yalnızca ev sahipleri değil, kiracılar da belirli haklara sahiptir ve bu hakların ihlali halinde yasal yollara başvurma imkânı vardır. Özellikle kira artış oranı sınırlamaları, tahliye süreçleri ve bakım-onarım sorumlulukları gibi konularda kiracılar lehine çeşitli koruyucu hükümler bulunmaktadır.
Kira Sözleşmesinin Getirdiği Temel Haklar
Kira sözleşmesi, kiracıya belirli bir konutu bedel karşılığında ve belirli şartlarla kullanma hakkı tanır. Bu sözleşme sayesinde kiracı, konutta sözleşme süresi boyunca yasal olarak oturma hakkını elde eder. Sözleşme süresi sona ermeden veya haklı bir sebep oluşmadan ev sahibi tarafından kiracının çıkarılması mümkün değildir. Bu, kiracının barınma hakkının korunması açısından oldukça önemlidir.
Ayrıca sözleşme süresince ev sahibinin konuta izinsiz girmesi, kiracıyı rahatsız edici davranışlarda bulunması veya sözlü baskı kurması gibi durumlar da hukuka aykırıdır. Kiracının hakları arasında gizlilik, mülkiyetten yararlanma, komşuluk ilişkilerinde korunma ve yaşam alanının keyfi müdahalelere karşı korunması da yer alır.
Kiracının Tahliye Edilemeyeceği Durumlar
Kiracının tahliye edilmesi ancak kanunda belirtilen haklı sebeplerin varlığı halinde mümkündür. Örneğin, kira bedelinin uzun süre ödenmemesi, mülkün yasalara aykırı kullanımı veya kiracının ağır kusurlu davranışları tahliye sebebi olabilir. Ancak bu haller dışında kiracı, ev sahibinin isteğiyle kolayca tahliye edilemez.
Kiracının sözleşmeye aykırı davranmadığı ve kira borcunu düzenli ödediği sürece tahliyesi için ev sahibinin açacağı davalarda dahi somut deliller sunması gerekir. Ayrıca, ev sahibinin evi kendi kullanacağı gerekçesiyle tahliye istemesi durumunda bile yazılı ihtar ve 6 aylık bildirim süresi gibi prosedürlere uyması gerekir. Bu süreçler tamamlanmadan yapılan tahliyeler geçersiz kabul edilir.
2025 Yılında Uygulanan Kira Artış Sınırları
2025 yılında konut kiralarında uygulanabilecek azami artış oranı, mevzuatla %25 ile sınırlandırılmıştır. Bu oran, bir önceki yılın TÜFE oranlarından bağımsız olarak uygulanmakta ve hem mevcut hem de yenilenen sözleşmeler için geçerli olmaktadır. Bu sınırlama, kiracıların ani ve yüksek kira artışlarıyla mağdur olmalarının önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Ev sahibi, kira artışını %25’in üzerinde yapmak istese bile, bu talep hukuken geçersizdir ve kiracı tarafından kabul edilmediği takdirde bağlayıcılığı bulunmaz. Ayrıca, kira artışına ilişkin anlaşmazlıklar sulh hukuk mahkemelerinde çözülebilir ve yargı genellikle kira artış sınırı doğrultusunda karar verir. İşyeri kiraları ise bu sınırlamanın dışında kalır ve TÜFE oranlarına göre artış uygulanabilir.
Ev Sahibinin Yükümlülükleri Nelerdir?
Ev sahibi, kiralanan taşınmazı kullanılabilir ve yaşanabilir durumda teslim etmekle yükümlüdür. Kiracının yaşam konforunu etkileyen büyük çaplı bakım ve onarımlar ev sahibinin sorumluluğundadır. Ayrıca sözleşme süresi boyunca ev sahibi, kiracının haklarını ihlal edecek şekilde mülke müdahale edemez. Her türlü iletişim yazılı yapılmalı, anlaşmazlıklarda yasal mercilere başvurulmalıdır.
Kiracının Onarım ve Tadilat Hakkı
Kiracı, basit bakım ve onarımları yapma hakkına sahiptir. Ancak büyük değişiklikler, örneğin duvar yıkmak ya da tesisat düzenlemek gibi işlemler için ev sahibinden yazılı izin alınması gereklidir. Onarım masrafları kiracının kusurundan kaynaklanmıyorsa, bu giderlerin ev sahibi tarafından karşılanması gerekir. Bu konuda anlaşmazlık yaşanması halinde kiracı hukuki destek alabilir.
Haksız Tahliye Girişimlerine Karşı Yasal Koruma
Ev sahibinin sözlü baskısı ya da hukuka aykırı yöntemlerle tahliye girişimi yapması halinde kiracının sulh hukuk mahkemelerine başvurma hakkı vardır. Noter kanalıyla yapılan ihtar çekme, delil toplama gibi yöntemler kiracının haklarını koruma altına alır. Ayrıca kira sözleşmesinde belirtilen süre boyunca, haklı gerekçe olmadan tahliye mümkün değildir.Kiracı olarak haklarınızı öğrenmek ve gerektiğinde profesyonel hukuki destek almak isterseniz Arın Hukuk üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.