Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bir kişinin, sağlığında bakım ve gözetim hizmetleri karşılığında malvarlığını veya belirli bir taşınmazını bir başka kişiye devretmesini içeren bir sözleşme türüdür. Bu sözleşme ile bakım borçlusu, bakım alacaklısının ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlüdür. Bakım alacaklısının ölümüyle birlikte, malvarlığı veya taşınmaz bakım borçlusuna devredilir.
Bu sözleşme, özellikle yaşlı, bakıma muhtaç veya kimsesiz kişilerin ilerleyen yaşlarında güvence altına alınmasını sağlamak için yapılır. Bakım yükümlülüğünü üstlenen kişi, sözleşmede belirtilen süre boyunca bakım hizmetlerini eksiksiz yerine getirmek zorundadır. Eğer sözleşme şartlarına uyulmazsa, bakım alacaklısı veya mirasçılar sözleşmenin iptali için hukuki yollara başvurabilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Hangi Amaçla Yapılır?
Bu sözleşmenin temel amacı, bakıma muhtaç kişilerin hayatları boyunca güvenli bir şekilde yaşamlarını sürdürebilmelerini sağlamaktır. Özellikle yaşı ilerlemiş, çocukları olmayan veya yakınlarından yeterli destek alamayan bireyler için, ölünceye kadar bakma sözleşmesi güvence altına alınmalarını sağlar.
Ayrıca, bakım borçlusu açısından da bir kazanım söz konusudur. Sözleşme gereğince, bakım borçlusu bakım yükümlülüğünü yerine getirdiği sürece, bakım alacaklısının belirlediği malvarlığına ölüm sonrasında sahip olma hakkını elde eder. Böylece, iki taraf için de karşılıklı bir menfaat dengesi sağlanmış olur.
Bu sözleşme bakım alacaklısının hem günlük yaşam ihtiyaçlarının karşılanmasını hem de ölmeden önce huzur içinde yaşamasını amaçlar. Özellikle yalnız yaşayan bireyler için, maddi güvenceyle birlikte bakım ihtiyacını karşılayan önemli bir hukuki düzenlemedir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Tarafları Kimlerdir?
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi iki taraf arasında yapılır:
- Bakım Alacaklısı:
- Genellikle yaşlı veya bakıma muhtaç kişidir.
- Malvarlığının tamamını veya belirli bir taşınmazı bakım borçlusuna bırakır.
- Yaşamı boyunca bakılmasını ve ihtiyaçlarının karşılanmasını talep eder.
- Bakım Borçlusu:
- Bireysel ya da tüzel kişi olabilir.
- Bakım alacaklısına sözleşmede belirlenen şekilde ömür boyu bakmakla yükümlüdür.
- Ölüm gerçekleştiğinde, sözleşmeye konu olan malvarlığını edinme hakkına sahip olur.
Bu sözleşmenin tarafları eş, çocuk, akraba, komşu veya bir üçüncü şahıs olabilir. Ayrıca, bakım hizmeti sunan kurumlar da bakım borçlusu olarak taraf olabilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Şartları Nelerdir?
Bu sözleşmenin geçerli olabilmesi için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Öncelikle, bakım alacaklısı sağlığında malvarlığını veya belirli taşınmazını devredeceğini açıkça beyan etmelidir. Bununla birlikte, bakım borçlusunun bakım yükümlülüğünü ne şekilde yerine getireceği sözleşmede net olarak belirtilmelidir.
Sözleşmede yer alması gereken temel şartlar şunlardır:
- Bakımın kapsamı: Günlük bakım, sağlık giderleri, barınma ve temel ihtiyaçların nasıl karşılanacağı belirtilmelidir.
- Malvarlığı devri: Bakım borçlusuna devredilecek taşınmaz veya malvarlığı açıkça belirtilmelidir.
- Sözleşmenin süresi: Genellikle bakım alacaklısının yaşamı boyunca devam edecek şekilde düzenlenir.
- Sözleşmenin fesih şartları: Taraflardan biri yükümlülüklerini yerine getirmezse, sözleşmenin nasıl iptal edileceği belirtilmelidir.
Bakım borçlusunun sorumluluklarını yerine getirmemesi durumunda, mahkeme tarafından sözleşme iptal edilebilir ve bakım alacaklısının mirasçılarının hakkı korunabilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Bu sözleşmenin geçerli olabilmesi için resmi şekilde noter huzurunda düzenlenmesi gerekmektedir. Tarafların karşılıklı hak ve yükümlülükleri detaylıca belirtilmeli ve sözleşme her iki tarafın serbest iradesiyle imzalanmalıdır.
Sözleşme süreci şu şekilde ilerler:
- Taraflar noter huzurunda sözleşmeyi imzalar ve noter tarafından onaylanır.
- Eğer taşınmaz devri söz konusuysa, tapu müdürlüğünde sözleşmeye dayalı işlem yapılır.
- Sözleşme sürecinde, tarafların iradelerinin sakatlanmadığı ve sözleşmenin herhangi bir baskı altında yapılmadığı kanıtlanmalıdır.
- Bakım borçlusu, sözleşme kapsamında bakım yükümlülüklerini yerine getirdiğini kanıtlamak için belirli kayıtlar tutabilir.
Bu süreçte, taraflar sözleşmenin detaylarını tam olarak anlamalı ve olası ihtilafları önlemek adına uzman bir avukata danışmalıdır.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Geçerliliği İçin Hangi Hukuki Koşullar Gereklidir?
Sözleşmenin geçerli olması için bazı hukuki kriterler sağlanmalıdır. İlk olarak, sözleşmenin noter huzurunda düzenlenmesi ve resmiyet kazanması gerekir. Ayrıca, bakım alacaklısının tam ehliyetli olması ve kendi isteğiyle sözleşmeyi imzalaması şarttır.
Bunun yanı sıra, sözleşme içeriğinde belirtilen bakım yükümlülüklerinin açık ve net olması gerekir. Mahkeme, şüpheli görülen durumlarda sözleşmenin iptaline karar verebilir.
Eğer bakım borçlusu, yükümlülüklerini yerine getirmezse, bakım alacaklısı veya mirasçıları sözleşmenin geçersiz sayılması için dava açabilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi İptal Edilebilir Mi?
Bu sözleşme belirli durumlarda iptal edilebilir. Eğer bakım borçlusu, yükümlülüklerini yerine getirmiyorsa veya kötü niyetle hareket ediyorsa, mahkeme yoluyla sözleşme feshedilebilir.
Ayrıca, bakım alacaklısının bakım borçlusunun sorumluluklarını yerine getirmediğini ispatlaması durumunda, malvarlığı devri iptal edilebilir. Eğer taraflardan biri, sözleşmeyi baskı veya zorlama altında imzaladığını iddia ederse, mahkeme bu durumu değerlendirerek sözleşmeyi geçersiz kılabilir.
Mirasçılar Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine İtiraz Edebilir Mi?
Mirasçılar, bu sözleşmenin hukuka aykırı yapıldığını iddia ederek iptal edilmesini talep edebilirler. Özellikle bakım alacaklısının iradesinin sakatlandığı veya bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmediği durumlarda, mirasçılar dava açma hakkına sahiptir.
Ancak, sözleşme noter huzurunda ve yasal prosedürlere uygun şekilde yapılmışsa, mirasçıların itirazı geçersiz sayılabilir. Mahkeme, sözleşmenin çocuğun veya diğer mirasçıların saklı paylarını ihlal edip etmediğini değerlendirerek karar verir.
Sonuç olarak, ölünceye kadar bakma sözleşmesi hem bakım alacaklısı hem de bakım borçlusu için önemli yükümlülükler doğurur ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi hukuki güvence altındadır.