Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarında tespitin temelini dijital izler ve deliller oluşturur. Hakaret içerikli paylaşımın ekran görüntüsünün alınması, paylaşımın yapıldığı hesabın kimliğiyle birlikte kayıt altına alınması sürecin ilk adımıdır. Ancak yalnızca ekran görüntüsü her zaman yeterli olmaz. Bu nedenle paylaşımın URL’si, tarih ve saat bilgisi, varsa etiketleme ya da alıntılama gibi detaylar da dosyaya eklenmelidir.
Şikayet sonrası Cumhuriyet Başsavcılığı, adli bilişim birimleri aracılığıyla IP adresi tespiti yapabilir. Bu tespit, özellikle anonim ya da sahte hesaplarla yapılan hakaretlerde failin belirlenmesi açısından önemlidir. Ancak IP adresinin kişisel veri olduğu ve özel yöntemlerle elde edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Hukuka aykırı yollarla elde edilen veriler, yargı sürecinde geçerli delil olarak kabul edilmez.
Sosyal medya platformlarından resmi yazışmalar yoluyla kullanıcı bilgileri istenebilir. Mahkemeler, savcılıklar aracılığıyla sosyal medya şirketlerine başvurarak hesap sahibinin bilgilerine ulaşmaya çalışabilir. Ancak bu süreç zaman alabilir ve bazı durumlarda uluslararası prosedürleri gerektirebilir. Dolayısıyla mağdurun delil toplama sürecinde titiz davranması, davanın başarısı açısından kritik önemdedir.
X (Twitter) Üzerinden Hakaret Edene Dava Açılır Mı?
Twitter üzerinden yapılan hakaret içerikli paylaşımlar, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi kapsamında suç sayılır ve fail hakkında ceza davası açılabilir. Bu platformda yapılan hakaretlerin büyük bir kısmı kamuya açık şekilde gerçekleştiği için suç “alenen hakaret” niteliği taşır ve bu durum cezada artırıma neden olur. Mağdur kişi, hakaret içerikli tweet’in ekran görüntüsü, paylaşım linki ve tarih bilgileriyle birlikte Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayette bulunabilir.
Şikayet üzerine savcılık, paylaşımın failine ulaşmak için teknik inceleme başlatır. Paylaşımı yapan kişi kendi adıyla tweet atmışsa süreç daha hızlı işlerken, anonim ya da takma ad kullanan hesaplarda IP adresi tespiti gibi yöntemlere başvurulur. Şikayet süresi ise failin ve hakaretin öğrenildiği tarihten itibaren altı aydır. Bu süre içerisinde başvuru yapılmazsa dava hakkı düşer.
WhatsApp Mesajıyla Hakaret Suç Sayılır Mı?
WhatsApp gibi özel mesajlaşma uygulamaları üzerinden gönderilen hakaret içerikli yazışmalar da Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eder. Kanun, hakaretin yalnızca aleni şekilde değil, birebir iletişim yoluyla da işlenebileceğini kabul eder. Bu nedenle, bir kişiye özel olarak gönderilen hakaret içerikli mesajlar da yargılamaya konu olabilir.
Delil niteliği taşıyan bu mesajlar, ekran görüntüsü, sohbet dökümleri ve gerektiğinde bilirkişi raporlarıyla birlikte mahkemeye sunulabilir. Ancak bu verilerin hukuka uygun yöntemlerle elde edilmiş olması gerekir. Özellikle üçüncü kişilerin rızası olmadan yapılan kayıtlar delil kabul edilmeyebilir. Ayrıca mesajlaşmaların tek taraflı olarak düzenlenmediğinin ispatı da önemlidir; bu nedenle yazışma bütünlüğü, mesaj tarihleri ve içerik bütünlüğü korunmalıdır.
Anonim Hesaptan Yapılan Hakaret Nasıl Şikayet Edilir?
Anonim ya da sahte bir sosyal medya hesabından yapılan hakaret, failin kimliği belirsiz olsa bile şikayet edilebilir ve kovuşturma başlatılabilir. Bu tür durumlarda Cumhuriyet Başsavcılığı, ilgili sosyal medya platformuna yazı yazarak hesabın IP adresi ve bağlantı kayıtlarını talep eder. Alınan IP bilgileri, ilgili internet servis sağlayıcıları aracılığıyla kimlik tespiti sürecinde kullanılır.
Ancak bu işlemler zaman alabilir ve bazı durumlarda fail, VPN gibi kimlik gizleyici teknolojiler kullanmış olabilir. Bu gibi durumlarda delillendirme süreci daha da karmaşık hale gelir. Buna rağmen, IP adresine ulaşılması ve adli bilişim desteğiyle yapılan teknik incelemeler sonucunda failin tespiti çoğu zaman mümkündür. Mağdurun süreci başlatmak için delilleri toplaması, paylaşımın ekran görüntüsünü ve bağlantı adresini alması büyük önem taşır.
Sosyal Medyada Hakaret Davası Ne Kadar Sürer?
Sosyal medya üzerinden hakaret davalarının süresi, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir. Şikayetin yapıldığı yer savcılığın iş yükü, delillerin toplanma süreci, failin tespiti ve uzlaştırma aşamasının devreye girip girmemesi gibi etkenler süreyi doğrudan etkiler. Ortalama olarak bir hakaret davası soruşturma ve kovuşturma aşamaları dahil olmak üzere 6 ay ila 1,5 yıl arasında sonuçlanabilir.
Davanın hızla ilerlemesi için delillerin eksiksiz ve hukuka uygun şekilde sunulması, şikayetin süresi içinde yapılması ve tarafların uzlaştırma sürecinde net tavır sergilemesi önemlidir. Ayrıca bazı durumlarda sosyal medya platformlarından kullanıcı bilgileri talep edildiği için uluslararası yazışmalar zaman alabilir. Bu nedenle dava süresinin net bir takvime bağlanması mümkün olmasa da, etkin bir hazırlık süreci davayı hızlandırabilir.
Sosyal Medyada Küfür Etmenin Cezası Nedir?
Sosyal medya üzerinden edilen küfürler, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi çerçevesinde “hakaret suçu” kapsamında değerlendirilir. Küfür, kişinin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyici ifadeler arasında sayıldığından, suçun temel unsurlarını oluşturur. Bu suçu işleyen kişiye üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası verilebilir. Suçun alenen, yani çok sayıda kişinin erişebileceği bir ortamda işlenmesi halinde ceza altıda bir oranında artırılır.
Cezanın türü ve miktarı, failin daha önce benzer bir suç işleyip işlemediği, mağdurla olan ilişkisi ve suçun işleniş biçimine göre değişebilir. İlk defa işlenen ve uzlaşmayla sonuçlanan durumlarda ceza verilmeyebilir ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir. Ancak sistematik veya ağır hakaret içeren paylaşımlarda daha ciddi yaptırımlar gündeme gelir.